Działalność nierejestrowana 2024. Jaki limit i usługi?

Marzysz o byciu swoim własnym szefem, ale obawiasz się procedur i formalności związanych z prowadzeniem firmy? Nie jesteś sam. Właśnie dlatego powstała działalność nierejestrowana. Ten typ działalności umożliwi Ci zarabianie na swojej pracy bez konieczności zakładania firmy.

W tym artykule wyjaśnię Ci, co to jest działalność nierejestrowana, jaki ma limit przychodów w 2024 roku i które usługi obejmuje (a których nie). Podpowiem Ci też, jak zacząć własną działalność nierejestrową oraz jakie są jej wady i zalety.

Stwórz skuteczne CV w kilka minut. Wybierz profesjonalny szablon CV i szybko wypełnij wszystkie sekcje CV dzięki gotowym treściom do wstawienia i wskazówkom ekspertów.

Stwórz CV teraz

Stwórz profesjonalne CV teraz!

NIE

TAK

Przejdź do kreatora CV

Kreator CV online LiveCareer to narzędzie, w którym najszybciej stworzysz profesjonalne CV i pobierzesz je jako PDF lub DOC.

1. Co to jest działalność nierejestrowana? Limit przychodów i formalności

Działalność nierejestrowana — nazywana też nierejestrową lub nieewidencjonowaną — to forma drobnej działalności zarobkowej osób fizycznych. Nie wymaga rejestracji firmy, czyli wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Od zwykłej działalności gospodarczej odróżnia ją też miesięczny limit przychodów i brak papierologii. Reguluje ją pakiet ustaw z 2018 roku, czyli tzw. Konstytucja Biznesu.

Według ostatnich danych Ministerstwa Finansów, w 2021 roku działalność nierejestrowaną prowadziło 32 tys. mikroprzedsiębiorców. A eksperci twierdzą, że ta liczba będzie stale rosnąć — zwłaszcza po zmianie limitu przychodów na początku 2024 roku.

Rozważasz tę formę zarabiania pieniędzy? Działalność nierejestrowa to dobre rozwiązanie, jeśli:

• chcesz sprawdzić, czy Twój pomysł na biznes ma sens i nie ponosić kosztów utrzymania firmy
• dopiero zaczynasz i nie masz pewności, czy Twoja działalność okaże się dochodowa
• jesteś już zatrudniony na umowie o pracę i nie chcesz zakładać firmy
• potrzebujesz sobie „dorobić” w trakcie urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego
• prowadzisz działalność sezonową o niskich przychodach.

Działalność nierejestrowana — limit 2024

Obecnie limit przychodów z działalności nierejestrowej nie może przekroczyć 75% minimalnego wynagrodzenia brutto miesięcznie (przed zmianą przepisów było to 50%). A jeśli Twój miesięczny przychód z działalności przekroczy tę kwotę, masz 7 dni na to, by zarejestrować swoją firmę w CEIDG.

W przypadku działalności nierejestrowanej limit na 2024 rok zmieni się dwa razy — tak samo jak najniższa krajowa. Od stycznia do końca czerwca wynosi on 3181,50 zł brutto, zaś od 1 lipca wzrośnie do 3225 brutto zł.

Co istotne — limit 75% dotyczy każdego miesiąca osobno. Dlatego nawet jeśli w danym roku Twój średni miesięczny przychód będzie niższy od dopuszczalnego limitu, ale przekroczysz go przynajmniej w jednym miesiącu, będziesz musiał zarejestrować swoją firmę.

Działalność nierejestrowana — podatek i PIT

Jeśli prowadzisz działalność nierejestrowaną, nie musisz co miesiąc odprowadzać zaliczek na podatek dochodowy, tak jak robią to zwykłe firmy. Swój podatek rozliczysz dopiero w zeznaniu rocznym, składając PIT–36 do 30 kwietnia (pamiętaj, że wówczas rozliczasz się za poprzedni rok podatkowy — np. do końca kwietnia 2024 musisz zapłacić podatek za działalność nierejestrowaną z 2023). Będzie on liczony według skali podatkowej.

Działalność nierejestrowana a ZUS

Co do zasady, osoby prowadzące działalność nierejestrową nie podlegają ubezpieczeniom zdrowotnym i społecznym. Nie muszą więc co miesiąc płacić składek, tak jak to robią „zwykli” przedsiębiorcy. Może się jednak okazać, że będą zmuszone zapłacić składki ZUS od uzyskanych przychodów — np. jeśli wystąpią o dobrowolne objęcie ubezpieczeniem lub gdy świadczą usługę w ramach kontraktu, który tego wymaga (np. umowy agencyjnej lub umowy zlecenie).

Działalność nierejestrowana — kasa fiskalna

Nie ma odrębnych przepisów, które wymagałyby posiadania kasy fiskalnej przez osoby prowadzące działalność nierejestrowaną. Jednak z tego obowiązku są zwolnieni wszyscy przedsiębiorcy, których obrót w ciągu roku podatkowego nie przekroczy 20 tys. zł.

Nie dotyczy to jednak biznesów opartych o sprzedaż takich towarów lub usług, które odgórnie zostały objęte obowiązkiem ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej. Zaliczamy do nich m.in. przewóz osób i ich bagażu podręcznego, doradztwo podatkowe, usługi gastronomiczne, fryzjerskie i kosmetyczne, a także sprzedaż perfum i wód toaletowych, sprzętu radiowego, telewizyjnego i telekomunikacyjnego, gazu płynnego czy części do silników spalinowych.

Jeśli więc Twoja działalność nierejestrowa opiera się o takie produkty lub usługi, musisz posiadać kasę fiskalną bez względu na wielkość obrotu.

Działalność nierejestrowana — VAT

Prowadząc działalność nierejestrowaną, najczęściej jest się zwolnionym z VAT-u, ponieważ taka sprzedaż nie przekracza kwoty 200 tys. zł brutto rocznie.

Wyjątkiem jest działalność odgórnie objęta podatkiem VAT — np. sprzedaż metali szlachetnych, wyrobów jubilerskich i niektórych produktów objętych akcyzą, usługi doradcze, usługi prawne czy sprzedawanie przez internet kosmetyków, wyrobów toaletowych, komputerów, maszyn czy urządzeń elektrycznych. W takim wypadku należy uzyskać numer NIP oraz prowadzić rejestr sprzedaży i zakupów.

Działalność nierejestrowana a praca na etacie

Przepisy nie zabraniają łączenia działalności nierejestrowanej z pracą na etacie. Musisz tylko przestrzegać kilku zasad — np. nie może to być działalność konkurencyjna do tej, którą świadczysz w ramach UoP (czyli obejmująca te same usługi i skierowana do tej samej grupy odbiorców). Jeśli złamiesz umowę o zakazie konkurencji, to zgodnie z Kodeksem pracy będzie Ci grozić zwolnienie dyscyplinarne! Pamiętaj, że Twoja umowa o pracę obowiązuje także w trakcie urlopów związanych z rodzicielstwem.

Dobre podsumowanie zawodowe w CV potrafi przekonać rekrutera. Nie musisz nic wymyślać od nowa: wybierz podsumowanie napisane przez ekspertów i dostosuj do siebie w kreatorze CV LiveCareer.

Stwórz CV teraz

2. Działalność nierejestrowana — jak ją zacząć krok po kroku?

Masz pomysł na sprzedaż konkretnych produktów lub usług. Już wiesz, że w ten sposób nie przekroczysz miesięcznego limitu przychodów i chcesz prowadzić działalność nierejestrowaną. Od czego powinieneś zacząć?

Oto krótki poradnik krok po kroku.

1. Upewnij się, że masz prawo prowadzić działalność nierejestrowaną. 

Zasadniczo działalność nierejestrowaną może prowadzić każdy, kto:

• jest osobą fizyczną
• posiada numer PESEL
• nie wykonuje działalności w ramach spółki cywilnej
• nie prowadzi działalności regulowanej (czyli takiej, która wymaga zezwoleń lub koncesji)
• w ciągu ostatnich 60 miesięcy nie prowadził działalności gospodarczej.

Mogą to być również cudzoziemcy oraz osoby niepełnoletnie, o ile spełnią inne wymagania wskazane w przepisach.

Istnieją jednak różne ograniczenia, które mogą wynikać z przepisów regulujących daną działalność. Np. niektóre zawody (lekarz, adwokat, nauczyciel) wymagają ukończenia studiów i zdobycia uprawnień, a pewne formy działalności (np. apteka, kasyno, ośrodek szkolenia kierowców) — posiadania koncesji. Z kolei urzędnicy — mimo że z zasady mogą prowadzić tego typu działalność — niekiedy będą zmuszeni uzyskać zgodę dyrektora generalnego na podjęcie konkretnej aktywności zarobkowej. Natomiast pracownicy etatowi muszą zadbać, by ich nowa praca nie naruszała umowy o zakazie konkurencji.

2. Załóż konto bankowe dla swojej firmy.

Oddzielny rachunek znacznie ułatwi Ci rozliczanie przychodów i kosztów prowadzenia działalności nierejestrowanej (które następnie będziesz mógł uwzględnić w PIT–36).

3. Przygotuj wzory umów z potencjalnymi klientami.

Jeśli zamierzasz świadczyć usługi w ramach umów zlecenia albo umów o dzieło, z wyprzedzeniem przygotuj sobie wzory tych dokumentów. Dzięki temu Twoi klienci nie będą musieli czekać, a Ty oszczędzisz sobie nerwów — bo po otrzymaniu zamówienia wystarczy, że uzupełnisz wzór takiej umowy danymi klienta.

4. Prowadź uproszczoną ewidencję sprzedaży z działalności nierejestrowanej.

Możesz to zrobić w formie papierowej lub elektronicznej (np. w arkuszu Excel). Taka ewidencja powinna być prowadzona na bieżąco. Przepisy nie precyzują, co powinna zawierać, ale najczęściej są to:

• liczba porządkowa transakcji
• data sprzedaży
• wartość sprzedaży brutto
• wartość sprzedaży brutto narastająco (tj. łączny przychód na dany moment).

Oto przykład:

5. Na bieżąco notuj koszty prowadzenia działalności.

Mogą one obejmować m.in. cenę zużytych materiałów czy koszty energii elektrycznej. Dzięki temu dowiesz się, jak odpowiednio wycenić swoją pracę oraz czy prowadzenie takiej działalności ma sens. Te dane przydadzą Ci się też podczas rozliczania podatku z działalności nierejestrowanej.

3. Działalność nierejestrowana — zalety i wady

Działalność nierejestrowana ma wiele zalet. Oto najważniejsze z nich.

• Mniej formalności. Nie musisz zgłaszać działalności w CEIDG i urzędzie skarbowym ani wyrabiać numerów identyfikacyjnych NIP i REGON.
• Niższe koszty. Osoby prowadzące działalność nierejestrową najczęściej są zwolnione z VAT-u i nie płacą zaliczek na podatek. Nie muszą też odprowadzać składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.
• Elastyczność. Możesz swobodnie testować różne pomysły na biznes bez ryzyka wysokich kosztów. Masz też pełną kontrolę nad skalą i tempem rozwoju swojej działalności.
• Prostota. Zamiast prowadzenia skomplikowanej księgowości, wystarczy mieć uproszczoną ewidencję sprzedaży.
• Oszczędność czasu. Dzięki licznym uproszczeniom zyskujesz czas, który możesz poświęcić na rozwijanie swojego biznesu lub pracę na etacie.

Oczywiście — działalność nierejestrowana ma też swoje wady i ograniczenia. M.in. uniemożliwia ona zatrudnianie pracowników, korzystanie z ulg podatkowych dla firm oraz wystawianie faktur VAT. Poważnym utrudnieniem jest też miesięczny, a nie roczny limit przychodów, co może okazać się nieopłacalne np. w przypadku działalności sezonowej.

Dlatego zanim podejmiesz ostateczną decyzję o prowadzeniu (lub nie) działalności nierejestrowej, najpierw dokładnie przeanalizuj jej wady i zalety w kontekście świadczonych przez siebie usług.

Twój list motywacyjny napisze się sam — jeśli skorzystasz z kreatora listu motywacyjnego LiveCareer. Wybierz profesjonalny szablon, odpowiedz na kilka prostych pytań, a program jednym kliknięciem wygeneruje dla Ciebie profesjonalny list do pracy.

Stwórz list motywacyjny teraz

Przejdź do kreatora listu

Zobacz też wzór listu motywacyjnego dla swojego zawodu.

A Ty jakie masz doświadczenia z działalnością nierejestrową? Czy sądzisz, że ta forma zarabiania pieniędzy jest dla Ciebie? Zostaw komentarz pod artykułem.

Jak sprawdzamy treści na LiveCareer?

Nasz zespół sprawdził ten artykuł pod kątem zgodności z procesem redakcyjnym LiveCareer.pl. Dzięki temu porady naszych ekspertów są spójne z aktualnymi standardami i trendami w pisaniu CV oraz listów motywacyjnych. Zaufało nam już ponad 10 milionów kandydatów, którym pomogliśmy zdobyć wymarzoną pracę. Przygotowanie każdego z artykułów jest poprzedzone uważną analizą dostępnych raportów i badań, aby nasze treści odpowiadały na aktualne potrzeby rynku pracy.