Urlop opiekuńczy na dziecko, rodzica: ile trwa, dla kogo, wniosek

Urlop opiekuńczy na dziecko przysługuje pracownikowi, który ma umowę o pracę i wychowuje przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat. Płatny urlop opiekuńczy wynosi 16 godzin lub 2 dni, a bezpłatny — kolejne 5 dni. Ten ostatni można wziąć również do opieki nad rodzicem lub małżonkiem.

W tym artykule zobaczysz aktualny wniosek o urlop opiekuńczy na dziecko. Ponadto dowiesz się, na jakich zasadach działa oraz jakie zmiany w urlopach opiekuńczych wdrożono w kwietniu 2023 roku.

Stwórz skuteczne CV w kilka minut. Wybierz profesjonalny szablon CV i szybko wypełnij wszystkie sekcje CV dzięki gotowym treściom do wstawienia i wskazówkom ekspertów.

Stwórz CV teraz

Stwórz profesjonalne CV teraz!

NIE

TAK

Przejdź do kreatora CV

Kreator CV online LiveCareer to narzędzie, w którym najszybciej stworzysz profesjonalne CV i pobierzesz je jako PDF lub DOC.

Wniosek o urlop opiekuńczy — wzór

Powyższy wniosek o opiekę nad dzieckiem w formacie .doc możesz pobrać, klikając w ten link.

Nie musisz niczego wymyślać. Kreator listu motywacyjnego LiveCareer sam podpowie Ci najlepszą treść listu motywacyjnego dzięki gotowym przykładom do wstawienia i wskazówkom ekspertów.

Stwórz list motywacyjny teraz

Stwórz list motywacyjny teraz

1. Urlop opiekuńczy na dziecko w 2024 — aktualne przepisy

Na tę chwilę kwestię płatnego urlopu opiekuńczego na dziecko — nazywanego też opieką z tytułu wychowania dziecka — reguluje art. 188 Kodeksu pracy:

Jak widzisz, Kodeks pracy dopuszcza możliwość wzięcia urlopu opiekuńczego na godziny. Nic więc nie stoi na przeszkodzie, żeby wykorzystać np. 2 godziny wolnego dziennie przez 8 dni (a jeśli pracujesz na pół etatu — 2 godziny dziennie przez 4 dni).

Za cały ten czas przysługuje Ci 100% wynagrodzenia.

Co istotne — wymiar urlopu opiekuńczego nie ma związku z innymi urlopami pracowniczymi. A to oznacza, że pracodawca nie może Ci go odmówić tylko dlatego, że jeszcze nie wykorzystałeś urlopu wypoczynkowego, innego urlopu związanego z rodzicielstwem albo bezpłatnego urlopu opiekuńczego.

Poza tym urlop opiekuńczy na dziecko przysługuje Ci bez względu na Twój staż pracy, obowiązujący wymiar urlopu wypoczynkowego (20 lub 26 dni) oraz rodzaj umowy o pracę — czyli tego, czy zawarłeś ją na czas określony czy nieokreślony.

Żeby go otrzymać, musisz spełnić tylko dwa warunki:

• być rodzicem lub opiekunem prawnym przynajmniej jednego dziecka do 14. roku życia
• złożyć do pracodawcy wniosek o urlop opiekuńczy na dziecko.

Jednak musisz pamiętać, że pracodawca ma prawo odmówić Ci wolnego z ważnych i obiektywnych powodów (takich jak pilne zlecenie lub mała liczba osób w pracy danego dnia). Dlatego termin i wymiar urlopu powinieneś skonsultować z szefem odpowiednio wcześniej.

Poza tym pamiętaj, że obojgu rodzicom lub opiekunom dziecka przysługuje jeden urlop opiekuńczy, a jednocześnie może z niego skorzystać tylko jedna osoba. Opiekunowie mogą się jednak tym urlopem podzielić — np. ustalić, że każdy z rodziców weźmie 1 dzień wolnego. 

Pracodawca nie może Ci również wypłacić ekwiwalentu za niewykorzystany urlop opiekuńczy i nie przechodzi on na kolejny rok. Zaś sam wymiar urlopu opiekuńczego pozostaje taki sam bez względu na liczbę dzieci, którymi się zajmujesz. 

Warto również pamiętać, że urlop opiekuńczy na dziecko nie jest tożsamy z opieką nad chorym dzieckiem. W przypadku choroby dziecka poświadczonej zwolnieniem lekarskim przysługuje Ci bowiem tzw. zasiłek opiekuńczy (wniosek o zasiłek z ZUS możesz pobrać tutaj). Możesz również skorzystać z 5 dni nowego urlopu opiekuńczego (o którym przeczytasz w następnym rozdziale).

Twój list motywacyjny napisze się sam — jeśli skorzystasz z kreatora listu motywacyjnego LiveCareer. Wybierz profesjonalny szablon, odpowiedz na kilka prostych pytań, a program jednym kliknięciem wygeneruje dla Ciebie profesjonalny list do pracy.

Stwórz list motywacyjny teraz

Przejdź do kreatora listu

Zobacz też wzór listu motywacyjnego dla swojego zawodu.

2. Urlop opiekuńczy na rodzica, żonę lub męża — nowe zasady 2023

Urlop opiekuńczy na dziecko to jedno. Ale co z pozostałymi członkami rodziny, którzy wymagają opieki?

Otóż Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przygotowało nowelizację Kodeksu pracy, która weszła w życie w kwietniu 2023 roku. To efekt dwóch dyrektyw Unii Europejskiej: w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy na terenie wspólnoty oraz tzw. dyrektywy work-life balance. W ten sposób Parlament Europejski chce przeciwdziałać negatywnym skutkom starzenia się społeczeństwa i wzrostu zapotrzebowania na opiekę w krajach UE.

Nowe przepisy wprowadzają więc m.in. dodatkowy bezpłatny urlop opiekuńczy na żonę, męża, dziecko lub starszego rodzica, którzy wymagają znacznej opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych.

Wymiar nowego urlopu opiekuńczego to 5 dni w roku kalendarzowym i jest on udzielany na wniosek pracownika. Reguluje go art. 173. nowego Kodeksu pracy.

Art. 173¹. § 1. Pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego urlop opiekuńczy, w wymiarze 5 dni, w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych.

§ 2. Za członka rodziny, o którym mowa w § 1, uważa się syna, córkę, matkę, ojca lub małżonka.

§ 3. Urlopu, o którym mowa w § 1, udziela się w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.

§ 4. Urlopu, o którym mowa w § 1, udziela się na wniosek pracownika złożony w postaci papierowej lub elektronicznej w terminie nie krótszym niż 1 dzień przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu.

Jak widzisz, możesz otrzymać ten urlop opiekuńczy na dziecko, ale też na rodzica, żonę, męża, partnera zamieszkującego pod tym samym adresem albo po prostu współlokatora, jeżeli któraś z tych osób wymaga opieki.

Chcesz wziąć urlop opiekuńczy na dziecko, rodzica lub małżonka i masz więcej pytań? Zadaj mi je na forum poniżej — chętnie Ci pomogę.

Jak sprawdzamy treści na LiveCareer?

Nasz zespół sprawdził ten artykuł pod kątem zgodności z procesem redakcyjnym LiveCareer.pl. Dzięki temu porady naszych ekspertów są spójne z aktualnymi standardami i trendami w pisaniu CV oraz listów motywacyjnych. Zaufało nam już ponad 10 milionów kandydatów, którym pomogliśmy zdobyć wymarzoną pracę. Przygotowanie każdego z artykułów jest poprzedzone uważną analizą dostępnych raportów i badań, aby nasze treści odpowiadały na aktualne potrzeby rynku pracy.