Półkule mózgu. Za co odpowiada lewa i prawa półkula?

Mózg to najważniejszy narząd w ciele człowieka. Kontroluje wszystkie jego funkcje i jest niezbędny do życia. Często porównuje się go do komputera, którego dwa moduły — prawa i lewa półkula mózgu — odpowiadają za różne umiejętności, cechy i funkcje poznawcze. Ile jest w tym prawdy?

Z tego artykułu dowiesz się, za co zwykle odpowiada lewa, a za co — prawa półkula mózgu. Dowiesz się, co na ten temat mówią badania. Na końcu podpowiem Ci, czy możesz sprawdzić, która półkula mózgu dominuje u Ciebie.

Stwórz skuteczne CV w kilka minut. Wybierz profesjonalny szablon CV i szybko wypełnij wszystkie sekcje CV dzięki gotowym treściom do wstawienia i wskazówkom ekspertów.

Stwórz CV teraz

Stwórz profesjonalne CV teraz!

NIE

TAK

Przejdź do kreatora CV

Kreator CV online LiveCareer to narzędzie, w którym najszybciej stworzysz profesjonalne CV i pobierzesz je jako PDF lub DOC.

1. Półkule mózgu — budowa i funkcje

Półkula mózgu (z łac. hemispherium cerebri) jest to parzysta część kresomózgowia. Każda z półkul składa się z zewnętrznej warstwy istoty szarej (nazywanej korą mózgu) oraz wewnętrznej warstwy istoty białej. Półkule mózgu oddziela szczelina podłużna mózgu, na dnie której znajduje się ciało modzelowate. To właśnie ono odpowiada za przekazywanie informacji między półkulami.

Powszechnie uważa się, że w zależności od tego, która półkula mózgu dominuje u danej osoby, ma ona inne zdolności i cechy charakteru. Już w XIX wieku badacze sformułowali tezę o asymetrycznej roli półkul mózgu w kierowaniu zachowaniami człowieka (przy czym skupiali się głównie na funkcjach językowych). Ponadto na długie lata utrwalił się pogląd, że to lewa półkula mózgu dominuje we wszystkich funkcjach psychicznych człowieka, zaś prawa półkula jest jej podporządkowana.

Obecnie naukowcy twierdzą, że różnice między prawą i lewą półkulą nie są tak jednoznaczne. Zdarza się, że gdy jedna półkula mózgu ulegnie uszkodzeniu — np. na skutek operacji, wypadku lub udaru — to druga przejmuje jej funkcje. Tak było m.in. w przypadku Michelle Mack, która urodziła się tylko z prawą półkulą mózgu, a mimo to jej rozwój przebiegał w miarę normalnie. O braku lewej półkuli Michelle dowiedziała się w wieku… 27 lat.

Ponadto badania wykazały, że po uszkodzeniu mózgu prawa półkula może przejąć od lewej np. funkcję mowy. Jest to tym skuteczniejsze i mniej zauważalne w dorosłym życiu, im niższy wiek pacjenta (największą plastyczność w tym zakresie mózg wykazuje u dzieci i nastolatków, a najniższą — u osób dorosłych).

Dlatego dziś uważa się, że choć każda półkula mózgu zawiera wiele różnych modułów wyspecjalizowanych w bardzo wąskim zakresie, to ostateczny wynik danej czynności jest wypadkową zmian zachodzących między nimi. Chodzi więc nie tylko o budowę i stopień rozwoju każdej półkuli, ale też o liczbę i jakość połączeń nerwowych między ich poszczególnymi elementami.

Jeśli więc szukasz odpowiedzi na pytanie, za co odpowiada lewa półkula mózgu, a za co prawa — pamiętaj, że to daleko idące uproszczenie, a fakt dominacji jednej z półkul jeszcze nie przesądza o zdolnościach intelektualnych danej osoby.

Nie musisz mieć doświadczenia w pisaniu CV. W kreatorze CV LiveCareer znajdziesz gotowe treści dla dowolnej branży i stanowiska, które wstawisz w CV jednym kliknięciem.

Stwórz CV teraz

2. Lewa i prawa półkula mózgu — za co odpowiadają?

Nie da się ukryć, że ciało człowieka — w tym mózg — wykazuje się pewną asymetrycznością. W przypadku mózgu mówimy o tzw. lateralizacji funkcjonalnej. Oznacza to, że każda półkula mózgowa ma swój zakres funkcji, w których wykazuje wyższość nad sąsiednią półkulą. 

Należy jednak podkreślić, że chodzi właśnie o wyższość, a nie o wyłączność kluczowych kompetencji — czego dowodzi chociażby wspomniana już zdolność mózgu do korzystania z różnych funkcji po uszkodzeniu jednej z półkul.

Poza tym warto pamiętać, że funkcje poznawcze, które przypisuje się poszczególnym półkulom mózgu, dotyczą większości, ale nie całości populacji. Na przykład według szacunków osoby praworęczne mają aż 96% szans na to, że ich ośrodek mowy będzie mieścił się w lewej półkuli mózgu, a tylko 4% — że w prawej. Natomiast wśród osób leworęcznych zaledwie 70% ma szansę na to, że ich ośrodek mowy będzie zlokalizowany w lewej półkuli, około 15% — że w prawej półkuli, a kolejne 15% — że w obydwu.

Warto mieć to na uwadze za każdym razem, kiedy szukamy informacji, za co jest odpowiedzialna dana półkula mózgu.

A zatem — za co najczęściej odpowiada lewa półkula mózgu?

Za co odpowiada lewa półkula mózgu:

• umiejętności analityczne
• wytwarzanie i odbieranie mowy
• przetwarzanie seryjne informacji (krok po kroku)
• zdolności językowe
• rozumienie abstrakcyjnych symboli: liter, cyfr i nut
• dostrzeganie szczegółów
• reakcje na złożone polecenia
• racjonalne myślenie
• przetwarzanie czasu
• pamięć słów i liczb
• sekwencje ruchów
• przestrzeganie reguł
• przetwarzanie znanych bodźców
• emocje pozytywne
• zdobywanie wiedzy
• zwykle kontroluje prawą część ciała.

A za co najczęściej jest odpowiedzialna prawa półkula mózgu?

Za co odpowiada prawa półkula mózgu:

• zdolności artystyczne
• kreatywność i wyobraźnia
• myślenie abstrakcyjne
• przetwarzanie syntetyczne informacji (globalnie, jako całość)
• dostrzeganie podobieństw
• przetwarzanie przestrzeni
• rozumienie metafor i żartów
• odbieranie dźwięków niewerbalnych, rozumienie muzyki
• przetwarzanie nowych bodźców
• reakcje na proste polecenia
• pamięć do kształtów, kolorów i muzyki
• reagowanie emocjonalne
• kierowanie się intuicją i wiarą
• reakcje spontaniczne
• emocje negatywne
• rozwijanie pasji
• zwykle kontroluje lewą część ciała.

Zatem najczęściej lewa półkula mózgu zajmuje się głównie analizowaniem, mówieniem, pisaniem i logicznym myśleniem, podczas gdy prawa półkula skupia się głównie na przetwarzaniu obrazów i emocji oraz myśleniu abstrakcyjnym.

3. Która półkula mózgu dominuje u Ciebie?

A teraz Cię zaskoczę.

Twierdzenie, że u części ludzi dominuje prawa półkula mózgu, a u innych lewa, to jeden z najbardziej rozpowszechnionych mitów w psychologii. Dlaczego? 

Tak naprawdę najczęściej używamy obu półkul jednocześnie, a zdolności intelektualne danej osoby zależą m.in. od szybkości wymiany informacji między obiema półkulami.

Nie ma również przekonujących dowodów na dominującą rolę danej półkuli mózgu w przetwarzaniu znaku graficznego prezentowanego w przeciwległym do niej polu widzenia, mimo że takie założenie znajduje uzasadnienie w budowie ludzkiego układu wzrokowego. Nauka o mózgu cały czas się rozwija i naukowcy wciąż obalają tezy przyjęte np. w latach 60.

Mimo to w internecie można spotkać wiele „testów na półkule mózgu” wraz z zalecanymi metodami uczenia się i wyćwiczenia tej „niedominującej”. Nie ma w tym nic złego, o ile potraktujesz to jak dobrą zabawę i np. nie uzależnisz wyboru swojej ścieżki zawodowej od wyników testu.

Bo półkule mózgu człowieka to nie tyle dwa oddzielne byty, co raczej dwie strony tego samego medalu.

Twój list motywacyjny napisze się sam — jeśli skorzystasz z kreatora listu motywacyjnego LiveCareer. Wybierz profesjonalny szablon, odpowiedz na kilka prostych pytań, a program jednym kliknięciem wygeneruje dla Ciebie profesjonalny list do pracy.

Stwórz list motywacyjny teraz

Przejdź do kreatora listu

Zobacz też wzór listu motywacyjnego dla swojego zawodu.

A co Ty o tym myślisz? Czy robiłeś sobie test na dominującą półkulę mózgu? Podziel się swoim doświadczeniem w komentarzu.

Jak sprawdzamy treści na LiveCareer?

Nasz zespół sprawdził ten artykuł pod kątem zgodności z procesem redakcyjnym LiveCareer.pl. Dzięki temu porady naszych ekspertów są spójne z aktualnymi standardami i trendami w pisaniu CV oraz listów motywacyjnych. Zaufało nam już ponad 10 milionów kandydatów, którym pomogliśmy zdobyć wymarzoną pracę. Przygotowanie każdego z artykułów jest poprzedzone uważną analizą dostępnych raportów i badań, aby nasze treści odpowiadały na aktualne potrzeby rynku pracy.