Jak zostać lektorem audiobooków i filmowym? Wymagania i rady

Popularną dziś w Polsce technikę czytania tłumaczeń w filmach i serialach przez profesjonalnego lektora zaczęto powszechnie stosować w latach 80.

Dziś — w dobie rosnącej liczby audiobooków i pracy zdalnej — coraz więcej osób marzy o pracy w studio nagraniowym. Jeśli Ty też jesteś w tej grupie, to ten artykuł jest dla Ciebie.

Za chwilę wyjaśnię Ci, jak zostać lektorem audiobooków, filmów, reklam i seriali. Podpowiem, jakie cechy i umiejętności będą Ci w tym zawodzie potrzebne oraz co musisz zrobić, by dostać pracę jako lektor.

Stwórz skuteczne CV w kilka minut. Wybierz profesjonalny szablon CV i szybko wypełnij wszystkie sekcje CV dzięki gotowym treściom do wstawienia i wskazówkom ekspertów.

Stwórz CV teraz

Stwórz profesjonalne CV teraz!

NIE

TAK

Przejdź do kreatora CV

Kreator CV online LiveCareer to narzędzie, w którym najszybciej stworzysz profesjonalne CV i pobierzesz je jako PDF lub DOC.

1. Jak zostać lektorem audiobooków, filmowym, telewizyjnym i radiowym?

Zacznijmy od tego, skąd tak duża popularność lektorów w naszym kraju. Otóż — jak to często bywa — chodziło o pieniądze.

Po drugiej wojnie światowej w Polsce działały tylko dwa studia, w których zajmowano się opracowywaniem filmów. Łącznie zatrudniano w nich zaledwie kilkadziesiąt osób. Koszty produkcji i dubbingu były wtedy zbyt spore, a telewizory — zbyt małe, by widzowie mogli komfortowo czytać na nich napisy. To dlatego podjęto decyzję, by w większości filmów dialogi były odczytywane przez lektorów.

Dziś o stosowaniu danego przekładu audiowizualnego decydują przede wszystkim opinie widzów. Badanie na zlecenie Canal+ z 1995 roku wykazało, że 50,2% Polaków preferuje filmy z lektorem, 43,3% z dubbingiem, a tylko 8,1% z napisami. Z kolei w sondażu TVP z 2007 roku wersja lektorska i dubbing uzyskały po 45% głosów, a napisy — tylko 4%.

Należy jednak pamiętać, że upodobania widzów często są wynikiem przyzwyczajeń. Eksperci szacują, że wraz z rosnącą dostępnością telewizji cyfrowej i streamingu, które oferują kilka opcji przekładu jednocześnie, Polacy zaczną rezygnować z wersji lektorskiej na rzecz napisów, więc trudniej będzie o pracę przy filmach.

Z drugiej strony, coraz większą popularnością w Polsce cieszą się np. audiobooki, do których stworzenia potrzebny jest właśnie lektor.

Zatem jak zostać lektorem krok po kroku?

W tej branży liczy się przede wszystkim Twoja barwa głosu, właściwa intonacja, dobra dykcja, poprawny akcent i umiejętności aktorskie. Te kompetencje możesz nabyć m.in. na indywidualnych kursach i warsztatach lektorskich (np. w TVP, Studio Melange) oraz na platformach edukacyjnych (np. Lepszyglos.pl).

W trakcie zajęć poznasz techniki pracy z głosem i nauczysz się właściwie odczytywać teksty audiobooków, reklam, narracji, explainerów czy innych form lektorskich. Ceny szkoleń — w zależności od zakresu i liczby zajęć — wahają się od 200 zł do 1500 zł.

Żeby zostać lektorem w Polsce, nie musisz za to ukończyć konkretnej szkoły.

Mimo że niektórzy lektorzy (np. Jacek Brzostyński i Radosław Popłonikowski) są profesjonalnymi aktorami, większość osób czytających tłumaczenia w filmach to spikerzy radiowi bez wykształcenia aktorskiego (np. Stanisław Olejniczak, Janusz Szydłowski, Maciej Gudowski czy nieżyjący już Tomasz Knapik).

Co ciekawe, w Polsce w filmach fabularnych listę dialogową najczęściej czytają mężczyźni. Kobiety chętniej zatrudnia się do czytania narracji w filmach dokumentalnych i reklamach.

Z kolei przy audiobookach ani płeć, ani staż pracy nie mają tak dużego znaczenia. W tej niszy pracują zarówno osoby ze sporym doświadczeniem (również aktorskim), jak i początkujące — wszystko zależy od tego, jak brzmisz i kogo szuka zleceniodawca.

Nie musisz mieć doświadczenia w pisaniu CV. W kreatorze CV LiveCareer znajdziesz gotowe treści dla dowolnej branży i stanowiska, które wstawisz w CV jednym kliknięciem.

Stwórz CV teraz

2. Jakie trzeba mieć cechy i umiejętności, aby zostać lektorem?

Jak już pewnie zauważyłeś, nie każdy może zostać lektorem. Ten zawód wymaga bowiem talentu i umiejętnej pracy z głosem. Ale czy tylko?

Dobry lektor potrafi nie tylko mówić, ale też słuchać — dzięki temu będzie mógł zgrać swój głos z oryginalnym głosem postaci. Poza tym powinien brzmieć na tyle neutralnie, by nie skupiać na sobie uwagi widza i nie zagłuszać oryginalnych dialogów. Przydatna będzie również dobra wymowa obcojęzyczna (w materiałach pełnych obcych wstawek). 

Talent aktorski może Ci się przydać, żeby zostać lektorem audiobooków — szczególnie tych obfitujących w dialogi. W takiej pracy trzeba niekiedy odgrywać kilka różnych postaci.

A oto inne cechy charakteru i umiejętności niezbędne w pracy lektora książek, reklam lub filmów:

• brak wad wymowy
• spostrzegawczość i refleks
• talent aktorski
• umiejętność interpretacji tekstu
• cierpliwość i skupienie w pracy nad tekstem
• sumienność i zaangażowanie
• zwracanie uwagi na szczegóły
• dobra organizacja pracy
• zmysł techniczny.

W kolejnej części artykułu przeczytasz, co musisz zrobić, by dostać pracę jako lektor.

3. Jak zostać lektorem w Polsce krok po kroku?

Podobnie jak w przypadku aktorów, zawód lektora opiera się na castingach. Zamiast wysyłać do pracodawcy CV i list motywacyjny, musisz nagrać demo lektorskie i zarejestrować się w banku głosów. Oto przykładowe strony, na których możesz zamieścić próbkę swojego głosu:

• Bank Głosów
• Cofeina
• Lektoring
• Mikrofonika
• N-Studio
• Pick a Voice
• Powitania
• RPM Studio
• Skrivanek
• Soundprove
• Xvoice.

Na takich portalach klienci mogą znaleźć setki głosów lektorskich wraz z imieniem i nazwiskiem, zdjęciem oraz krótkim opisem ich posiadaczy (ten ostatni nieco przypomina rubrykę CV O mnie).

Próg wejścia, który umożliwi Ci zostanie lektorem książek, spotów reklamowych albo filmów, jest stosunkowo niewielki. Za swój pierwszy sprzęt do nagrań zapłacisz do 1000 zł. Dzięki temu będziesz mógł ćwiczyć swoje umiejętności i wyłapywać błędy. Ale żeby nagrać demo lektorskie, najlepiej wynająć profesjonalne studio nagrań (ceny najmu wahają się od 90 do 200 zł za godzinę)

Pamiętaj, że samo zamieszczenie nagrania w banku głosów jeszcze nie gwarantuje Ci żadnych zleceń. Jeśli klienci milczą, po prostu ćwicz więcej i nagraj nowe demo na lepszym sprzęcie.

Więcej porad na temat szukania pracy jako lektor znajdziesz w tym nagraniu:

Jeśli dobrze znasz język obcy, nie musisz ograniczać się do bycia polskim lektorem. Niektóre banki głosów oferują klientom lektorów języka angielskiego, niemieckiego i innych — wystarczy, że swoje demo nagrasz również w tym języku. Musisz tylko pamiętać, że każdy z nich rządzi się innymi prawami, a co za tym idzie — wymaga nieco innych ćwiczeń wymowy.

Napisanie profesjonalnego CV oraz listu motywacyjnego może się jednak okazać konieczne, by wziąć udział w niektórych kursach i warsztatach dla lektorów (np. w Telewizji Polskiej). 

Znalazłeś taką ofertę? Dokładnie opisz w CV swoje doświadczenie oraz przebyte szkolenia lektorskie. Ponadto wskaż gatunki i formy, w których zamierzasz się specjalizować. Nie zapomnij też o przesłaniu próbek głosowych, jeśli autorzy warsztatów napisali o tym w ogłoszeniu.

Twój list motywacyjny napisze się sam — jeśli skorzystasz z kreatora listu motywacyjnego LiveCareer. Wybierz profesjonalny szablon, odpowiedz na kilka prostych pytań, a program jednym kliknięciem wygeneruje dla Ciebie profesjonalny list do pracy.

Stwórz list motywacyjny teraz

Przejdź do kreatora listu

Zobacz też wzór listu motywacyjnego dla swojego zawodu.

Chcesz zostać lektorem i masz więcej pytań? Napisz je w komentarzu, a ja spróbuję Ci pomóc.

Jak sprawdzamy treści na LiveCareer?

Nasz zespół sprawdził ten artykuł pod kątem zgodności z procesem redakcyjnym LiveCareer.pl. Dzięki temu porady naszych ekspertów są spójne z aktualnymi standardami i trendami w pisaniu CV oraz listów motywacyjnych. Zaufało nam już ponad 10 milionów kandydatów, którym pomogliśmy zdobyć wymarzoną pracę. Przygotowanie każdego z artykułów jest poprzedzone uważną analizą dostępnych raportów i badań, aby nasze treści odpowiadały na aktualne potrzeby rynku pracy.