Co to są kwalifikacje zawodowe? Definicja i przykłady do CV

Kwalifikacje zawodowe to zestaw wiedzy i umiejętności specjalistycznych potrzebnych do pracy na danym stanowisku. Ich klasyfikacja powstaje w odpowiedzi na potrzeby rynku. Kwalifikacje zawodowe zwykle potwierdzają dokumenty — dyplomy, świadectwa i zaświadczenia.

Za chwilę zobaczysz na przykładach, co to są kwalifikacje zawodowe i jak wpisać je do CV. Ponadto dowiesz się, gdzie szukać egzaminów i jak zdobyć dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe, jeśli jeszcze go nie posiadasz.

Stwórz skuteczne CV w kilka minut. Wybierz profesjonalny szablon CV i szybko wypełnij wszystkie sekcje CV dzięki gotowym treściom do wstawienia i wskazówkom ekspertów.

Stwórz CV teraz

Stwórz profesjonalne CV teraz!

NIE

TAK

Przejdź do kreatora CV

Kreator CV online LiveCareer to narzędzie, w którym najszybciej stworzysz profesjonalne CV i pobierzesz je jako PDF lub DOC.

1. Co to są kwalifikacje zawodowe? Definicja i klasyfikacja kompetencji

Według rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dn. 21 grudnia 2016 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego kwalifikacje zawodowe są to zestawy oczekiwanych efektów kształcenia: wiedzy, umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych i społecznych, pozwalające na samodzielne wykonywanie zadań zawodowych. 

Kwalifikacje zawodowe można uzyskać m.in. w ramach systemu szkolnego. Międzynarodowa Klasyfikacja Standardów Edukacyjnych (ISCED) określa 8 poziomów kształcenia, w ramach których można zdobyć kompetencje kluczowe na rynku pracy — od wykształcenia podstawowego po studia doktoranckie lub ich odpowiedniki.

Na tej podstawie w Polskiej Klasyfikacji Zawodów i Specjalności podzielono proces kształcenia na 4 poziomy — np. nieobowiązujące już w naszym kraju wykształcenie gimnazjalne zrównano z licealnym i zasadniczym zawodowym. Wyróżniono też dwa aspekty kwalifikacji zawodowych: poziom i specjalizację.

Ale kwalifikacje kwalifikacjom nierówne — te zawodowe dotyczą bowiem konkretnych branż i obszarów kształcenia. Kwalifikacje zawodowe nauczycieli będą się więc różnić od kwalifikacji zawodowych kierowcy, a te od kwalifikacji zawodowych elektryka itd.

W Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) wyodrębniono 8 obszarów kształcenia, wewnątrz których znajdują się konkretne zawody lub czynności. Każdy obszar ma przypisany specjalny kod:

1. administracyjno-usługowy (A);
2. budowlany (B);
3. elektryczno-elektroniczny (E);
4. mechaniczny i górniczo-hutniczy (M);
5. rolniczo-leśny z ochroną środowiska (R);
6. turystyczno-gastronomiczny (T);
7. medyczno-społeczny (Z);
8. artystyczny (S).

Klasyfikacja zawodów jest aktualizowana średnio co 2-3 lata, aby dostosować ją do zmian zachodzących na polskim oraz europejskim rynku pracy. Używa się jej przede wszystkim w poradnictwie zawodowym oraz do prowadzenia badań, analiz i prognoz dotyczących rynku pracy.

2. Kwalifikacje zawodowe — przykłady. Co wpisać do CV?

No dobrze — ale jakie kwalifikacje zawodowe musi mieć pracownik? Oto przykłady kwalifikacji zawodowych dla różnych branż:

Kwalifikacje zawodowe nauczycieli:

• dyplom ukończenia studiów na kierunku zgodnym z nauczanym przedmiotem lub prowadzonymi zajęciami
• przygotowanie pedagogiczne
• tytuł mistrza lub co najmniej 2-letni staż w nauczanym zawodzie (w przypadku nauczycieli praktycznej nauki zawodu)

Kwalifikacje zawodowe kierowcy kat. C, C+E, D, D+E:

• prawo jazdy wybranej kategorii
• świadectwo kwalifikacji zawodowej wybranej kategorii
• orzeczenie z badań psychologicznych
• orzeczenie z badań lekarskich

Kwalifikacje zawodowe psychologa:

• dyplom ukończenia jednolitych studiów magisterskich z psychologii 
• ukończenie specjalizacji zawodowej (w psychologii klinicznej, psychoterapii dzieci i młodzieży lub psychoseksuologii)
• 4-letnie szkolenie w zakresie psychoterapii (w przypadku psychoterapeutów).

Informacje na temat kwalifikacji zawodowych są zbierane m.in. w Zintegrowanym Rejestrze Kwalifikacji (ZRK).

Kwalifikacje zawodowe — co wpisać do CV?

A teraz uwaga: nie wszystkie kwalifikacje zawodowe muszą zawsze znaleźć się w Twoim curriculum vitae. Dlaczego?

Po pierwsze, kompletna lista wymaganych w CV kompetencji twardych lub świadectw może być długa i zwyczajnie się w nim nie zmieścić — szczególnie jeśli masz kwalifikacje do różnych zawodów i specjalizacji (bo np. zmieniłeś branżę). Pracodawcy nie mają czasu czytać wielostronicowych dokumentów, toteż CV powinno ograniczać się do 1-2 stron A4.

Po drugie, osoby wykonujące dany zawód muszą mieć te same kwalifikacje zawodowe. Gdyby kandydaci skupiali się tylko na nich, ich życiorysy zawodowe nie różniłyby się między sobą. Po co więc w ogóle je pisać?

Dobre CV powinno podkreślać Twoje osiągnięcia zawodowe i być przygotowane pod konkretną ofertę pracy. Dlatego wymień w nim tylko te kwalifikacje zawodowe, które widnieją w ogłoszeniu, a resztę przestrzeni wykorzystaj na opisanie w CV innych swoich atutów.

Oto elementy CV, w których możesz napisać o swoich kwalifikacjach zawodowych:

• Podsumowanie i cele zawodowe w CV (np. specjalizacja, wysoka średnia ze studiów, zdobyte uprawnienia)
• Umiejętności w CV (np. zdobyte uprawnienia, prawo jazdy)
• Wykształcenie w CV (np. studia, specjalizacja, ukończone kursy i szkolenia)
• Doświadczenie zawodowe w CV (np. wymagany staż pracy).

Nie musisz mieć doświadczenia w pisaniu CV. W kreatorze CV LiveCareer znajdziesz gotowe treści dla dowolnej branży i stanowiska, które wstawisz w CV jednym kliknięciem.

Stwórz CV teraz

3. Dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe i nowe kompetencje — jak je zdobyć?

Jak już wiesz, dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe (np. ukończenie studiów) umożliwi Ci podjęcie pierwszej pracy w zawodzie. Ale to nie znaczy, że później nie masz już szans na rozwój. Bo swoje kwalifikacje zawodowe warto podnosić cały czas — to umożliwi Ci właściwe wykonywanie obowiązków, a w przyszłości pomoże Ci w dalszej karierze.

Oto sposoby na rozwijanie kwalifikacji zawodowych poza murami uniwersytetów:

1. Kursy podnoszące kwalifikacje zawodowe

Najprostszym sposobem na zdobycie i rozwój kwalifikacji zawodowych jest ukończenie kursów lub szkoleń, które potem można wpisać do CV. Możesz je odbyć zarówno we własnym zakresie, jak i w ramach obecnej pracy, na koszt i za zgodą pracodawcy.

Kwestię kwalifikacji zawodowych pracowników reguluje rozdział III Kodeksu pracy (dotyczy to jednak wyłącznie osób zatrudnionych na umowie o pracę). Zgodnie z art. 1031, na czas szkolenia możesz zostać zwolniony z wykonywania obowiązków zawodowych, zachowując prawo do wynagrodzenia:

Urlop szkoleniowy może trwać 6 lub 21 dni. Urlop 6-dniowy przysługuje pracownikom, którzy przystępują do egzaminów eksternistycznych, matury lub egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe. Na 21 dni wolnego mogą liczyć studenci ostatniego roku, którzy piszą pracę dyplomową i przygotowują się do obrony.

Ponadto, decydując się na urlop szkoleniowy, należy zawrzeć umowę między pracodawcą a pracownikiem podnoszącym kwalifikacje zawodowe (mówi o tym art. 1034 Kodeksu pracy).

2. Kwalifikacje zawodowe a staż lub praktyki

Niektóre kwalifikacje zawodowe można, a nawet należy zdobyć w toku praktyki (stąd m.in. obowiązek odbycia praktyk studenckich wpisanych na studiach w program nauczania).

Jednym ze sposobów na podniesienie kwalifikacji jest staż z urzędu pracy. Może on trwać od 3 miesięcy do nawet roku (na dłuższy staż mogą liczyć osoby poniżej 30. roku życia). Po zakończeniu współpracy otrzymasz od pracodawcy zaświadczenie potwierdzające Twoje kwalifikacje lub umiejętności zawodowe uzyskane podczas stażu.

Bez względu na to, czy korzystasz z pomocy PUP, czy też szukasz pracodawcy na własną rękę, musisz przygotować atrakcyjne CV i list motywacyjny na praktyki lub staż. Pamiętaj, że zawodowy start w dobrej firmie to dobra inwestycja w rozwój kwalifikacji zawodowych, nawet jeśli Twoje początkowe zarobki będą niewielkie.

Twój list motywacyjny napisze się sam — jeśli skorzystasz z kreatora listu motywacyjnego LiveCareer. Wybierz profesjonalny szablon, odpowiedz na kilka prostych pytań, a program jednym kliknięciem wygeneruje dla Ciebie profesjonalny list do pracy.

Stwórz list motywacyjny teraz

Przejdź do kreatora listu

Zobacz też wzór listu motywacyjnego dla swojego zawodu.

3. Egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe

Ostatni sposób na uzyskanie kwalifikacji zawodowych to zdanie państwowego egzaminu zawodowego. Od 2004 roku przeprowadzają go Okręgowe Komisje Egzaminacyjne. Mogą wziąć w nich udział absolwenci szkół ponadgimnazjalnych: techników, zasadniczych szkół zawodowych i szkół policealnych.

Liczba egzaminów wymaganych w danym zawodzie (zwykle 1-2) wynika z podstawy programowej. Zdany egzamin skutkuje uzyskaniem świadectwa lub dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe.

Szczegółowe informacje o formie i dacie przeprowadzania egzaminów znajdziesz na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.

Pamiętaj, że szukając lepszej pracy, powinieneś liczyć przede wszystkim na siebie. Jeśli zatrudnisz się u krewnego lub znajomego, szczególnie bez posiadania kwalifikacji zawodowych, może on zostać oskarżony o nepotyzm.

Co myślisz o takiej formie zdobywania kwalifikacji zawodowych? A może egzamin zawodowy masz już za sobą? Podziel się swoją opinią w komentarzach.

Jak sprawdzamy treści na LiveCareer?

Nasz zespół sprawdził ten artykuł pod kątem zgodności z procesem redakcyjnym LiveCareer.pl. Dzięki temu porady naszych ekspertów są spójne z aktualnymi standardami i trendami w pisaniu CV oraz listów motywacyjnych. Zaufało nam już ponad 10 milionów kandydatów, którym pomogliśmy zdobyć wymarzoną pracę. Przygotowanie każdego z artykułów jest poprzedzone uważną analizą dostępnych raportów i badań, aby nasze treści odpowiadały na aktualne potrzeby rynku pracy.