Pokolenie X na rynku pracy: charakterystyka generacji X

Pokolenie X (z ang. Generation X) to ludzie urodzeni w latach 60. i 70. XX wieku. W odróżnieniu od swoich rodziców, czyli stabilnego pokolenia baby boomers, przedstawiciele generacji X uchodzą za osoby zagubione w chaosie współczesności, wykreowane przez modę wzorców i… chorobliwie ambitne. Ale czy to prawda?

W tym artykule dokładnie wyjaśnię Ci, kim są członkowie pokolenia X i co na ich temat mówią badania. Przedstawię Ci też charakterystykę generacji X na rynku pracy oraz wyjaśnię kluczowe różnice między pokoleniami X, Y i Z.

Stwórz skuteczne CV w kilka minut. Wybierz profesjonalny szablon CV i szybko wypełnij wszystkie sekcje CV dzięki gotowym treściom do wstawienia i wskazówkom ekspertów.

Stwórz CV teraz

Stwórz profesjonalne CV teraz!

NIE

TAK

Przejdź do kreatora CV

Kreator CV online LiveCareer to narzędzie, w którym najszybciej stworzysz profesjonalne CV i pobierzesz je jako PDF lub DOC.

1. Pokolenie X – charakterystyka i cechy generacji X

Pokolenie X to osoby urodzone między 1965 a 1979 rokiem (choć w niektórych publikacjach ta granica jest przesunięta na okres od 1976 do 1985 roku, zaś osoby urodzone w latach 1966-1975 nazywa się pokoleniem przełomu). Są to więc obecni 40- i 50-latkowie. 

Znak „X” ma wskazywać na niewiadomą. Po raz pierwszy został użyty w latach 60. przez Charlesa Hambletta i Jane Deverson w ich książce pt. Generation X. Osoby należące do tej grupy niekiedy też określa się mianem pokolenia PRL albo pokolenia Nic na serio.

W Polsce na życie „Iksów” duży wpływ wywarły czasy, w jakich przyszło im dorastać: okres PRL-u, upadek komunizmu, zmiana systemu edukacyjnego i nagły rozwój technologii (a w USA — m.in. okres zimnej wojny). W dzieciństwie nie mieli dostępu internetu, dlatego — w odróżnieniu od tzw. milenialsów, czyli pokolenia Y — nie są tak oswojeni z mediami cyfrowymi i wykazują większe przywiązanie do tradycyjnych wartości.

Początki kariery zawodowej przedstawicieli generacji X przypadły na okres przemian gospodarczych i często wymagały ciężkiej pracy, żeby „do czegoś w życiu dojść”. Mimo to przedstawiciele tego pokolenia byli największymi beneficjentami przełomu ustrojowego i zmian wolnorynkowych, a wielu z nich do dziś piastuje wysokie i dobrze płatne stanowiska i należy do klasy średniej lub wyższej. „Iksy” stanowią też większość polskiej klasy politycznej.

Oto krótka lista zachowań, postaw i cech charakteru przypisywanych pokoleniu X.

Pokolenie X — charakterystyka

• Są przywiązani do tradycji.
• Czują się zagubieni, nie wiedzą, dokąd zmierzać.
• Szukają odpowiedzi na trudne pytania i sens własnego życia. 
• Cenią tradycyjne kontakty międzyludzkie, wolą komunikować się twarzą w twarz.
• Wykreowani przez modę wzorców.
• Wierzą w autorytety i liczą się z tym, jak widzą ich inni.
• Są ambitni i skoncentrowani na karierze.
• Dążą do osiągnięcia wysokiego statusu społecznego.
• W internecie szukają przede wszystkim treści poradnikowych i instruktażowych oraz recenzji produktów.
• Mają ostrożny stosunek do mediów społecznościowych — są na nich obecni, ale mogą się bez nich obyć.
• Są zainteresowani bieżącymi wydarzeniami politycznymi.
• W pracy są lojalni i godni zaufania.
• Wolą samodzielnie rozwiązywać problemy.
• Często brali ślub w młodym wieku i szybko się usamodzielniali.
• Jako przywódcy przyjmują rolę coacha.
• Starają się być dobrymi obywatelami.
• W Polsce ich doświadczeniem pokoleniowym jest upadek PRL-u i przemiany ustrojowe.

Nie musisz mieć doświadczenia w pisaniu CV. W kreatorze CV LiveCareer znajdziesz gotowe treści dla dowolnej branży i stanowiska, które wstawisz w CV jednym kliknięciem.

Stwórz CV teraz

2. Pokolenie X, Y, Z — różnice postaw i zachowań

Często podkreślane różnice między pokoleniami X, Y i Z wynikają głównie ze specyfiki czasów, w jakich przyszło im dorastać. Dotyczy to również tzw. baby boomers, czyli powojennej generacji.

Na przykład milenialsi, czyli osoby urodzone w latach 80. i 90. — w odróżnieniu od przedstawicieli generacji X — są bardziej oswojeni z technologią i aktywnie korzystają m.in. z social mediów. Ich dzieciństwo przypadło bowiem na czasy gier video i upowszechnianie się internetu, chociaż — co warto zaznaczyć — wciąż pamiętają życie poza siecią. Na ogół uchodzą też za bardziej otwartych i pewnych siebie niż pokolenie X i są nieco mniej przywiązani do swojej pracy zawodowej.

Natomiast przedstawiciele generacji Z — a więc osoby urodzone od końca lat 90. do 2010 roku — to pierwsze pokolenie, które już od najmłodszych lat miało dostęp do internetu i smartfonów. Są bardziej odporni na działanie autorytetów niż pokolenie X, jednak częściej sugerują się opiniami influencerów i żyją w tzw. bańkach informacyjnych. Są też lepiej wykształceni od swoich rodziców, ale mają mniej perspektyw finansowych i później się usamodzielniają.

Warto jednak pamiętać, że większość z tych obserwacji bazuje na uogólnieniach, ponieważ trudno jest scharakteryzować tak ogromną część populacji. Poza tym część różnic może wynikać z innych czynników niż przynależność pokoleniowa (jak chociażby wiek badanych w chwili prowadzenia obserwacji).

3. Pokolenie X na rynku pracy

No dobrze — a jak pokolenie X radzi sobie na rynku pracy?

W Polsce generację X tworzą osoby, które musiały stawić czoła przemianom gospodarczym w latach 90. — choć warto zaznaczyć, że rosnące wówczas bezrobocie dotknęło ich w niewielkim stopniu. Większość z nich dobrze poradziła sobie w nowej rzeczywistości, a poczucie porażki i wyalienowania odczuwało tylko 15% badanych.

Dziś większość „Iksów” ma umowy o pracę, a ich sytuacja zawodowa jest nieco lepsza niż chociażby milenialsów — badania pokazują, że wśród średniolatków 13% prowadzi własną działalność gospodarczą, a tylko 2% pracuje na podstawie umów cywilnoprawnych (wśród młodszego pokolenia jest to kolejno 9% i 7%).

Oto najczęściej przytaczana charakterystyka pokolenie X na rynku pracy:

• cenią stabilizację i bezpieczne źródło zarobku
• jako pracownicy są odpowiedzialni i efektywni
• mocno identyfikują się ze swoją firmą i są lojalni wobec pracodawcy
• potrafią ciężko pracować, ale cenią też czas wolny
• są cierpliwi, ale nie lubią wykonywać wielu zadań jednocześnie
• zwykle szanują swoich przełożonych.

Warto jednak zaznaczyć, że kiedy przebadano blisko 20 tys. osób pod kątem ich satysfakcji z pracy, zaangażowania organizacyjnego i chęci rotacji, okazało się, że nie ma wyraźnych związków między przynależnością pokoleniową i zmiennymi związanymi z pracą. 

Wniosek? Czasami warto odłożyć na bok stereotypy i przyjrzeć się sprawie z bliska. Może się bowiem okazać, że choć niektóre cechy i zachowania wydają się być skorelowane z wiekiem, to ostatecznie przynależność pokoleniowa o niczym nie przesądza.

Twój list motywacyjny napisze się sam — jeśli skorzystasz z kreatora listu motywacyjnego LiveCareer. Wybierz profesjonalny szablon, odpowiedz na kilka prostych pytań, a program jednym kliknięciem wygeneruje dla Ciebie profesjonalny list do pracy.

Stwórz list motywacyjny teraz

Przejdź do kreatora listu

Zobacz też wzór listu motywacyjnego dla swojego zawodu.

A co Ty o tym myślisz? Czy uważasz, że postulowanie różnic między przedstawicielami pokoleń X, Y i Z jest uzasadnione? Skomentuj artykuł i podziel się swoją opinią!

Jak sprawdzamy treści na LiveCareer?

Nasz zespół sprawdził ten artykuł pod kątem zgodności z procesem redakcyjnym LiveCareer.pl. Dzięki temu porady naszych ekspertów są spójne z aktualnymi standardami i trendami w pisaniu CV oraz listów motywacyjnych. Zaufało nam już ponad 10 milionów kandydatów, którym pomogliśmy zdobyć wymarzoną pracę. Przygotowanie każdego z artykułów jest poprzedzone uważną analizą dostępnych raportów i badań, aby nasze treści odpowiadały na aktualne potrzeby rynku pracy.